De relatie tussen een arts en een patiënt is sterk afhankelijk van het vermogen van de arts om zich in te leven in of gevoelig te zijn voor de emotionele toestand van een patiënt. Empathie kan in verband worden gebracht met de toegenomen therapietrouw van patiënten, minder klachten na fouten en hogere patiënttevredenheid.
Er zijn studies die hebben aangetoond dat empathie door artsen schrikbarend achteruitgaat, naarmate een student voortschrijdt in de opleiding geneeskunde en vervolgens in de opleiding tot medisch specialist. De achteruitgang is het snelst wanneer studenten beginnen met klinische training waarin empathische communicatie juist cruciaal is.
Maar een nieuw onderzoek door de University of Chicago, gepubliceerd in september 2017 in Medical Education, daagt de algemene aanname dat empathie tijdens medische training afneemt juist uit.
De auteurs wijzen op de interactie van twee facetten van empathie: cognitief en affectief. Cognitieve empathie is het vermogen om iemands ervaring te herkennen en te begrijpen, om dat begrip te communiceren, en om op een passende en behulpzame manier te handelen zonder noodzakelijkerwijs de emoties van de ander te delen. Affectieve (of emotionele) empathie wordt afgestemd op de emoties van iemand anders zodanig dat je voelt wat hij of zij voelt.
Eerdere studies waren gericht op de cognitieve empathie. Het stelt artsen in staat te begrijpen hoe hun patiënten zich voelen zonder een emotionele afstemming te hebben. Van affectieve empathie wordt lang gedacht dat het de effectiviteit van een arts bij het diagnosticeren en behandelen van patiënten belemmert. De onderzoekers betogen dat beide componenten belangrijk zijn in de interactie tussen patiënt en arts, omdat artsen in staat moeten zijn om de emotionele toestand van hun patiënten zowel nauwkeurig waar te nemen als er op te reageren.
In het onderzoek van de University van Chicago werden 129 medische studenten van 3 universiteiten gevolgd tijdens hun eerste drie jaar medische opleiding. Aan het begin en het einde van elk jaar voltooiden de studenten een reeks online enquêtes en gedragstaken die waren ontworpen om verschillende componenten van empathie objectief te beoordelen.
Uit het onderzoek blijkt dat bepaalde aspecten van empathie in de loop van de opleiding juist verbeterden. Het zich kunnen verplaatsen in de patiënt en het begrijpen van de emoties van anderen namen juist toe. Dit zijn precies die eigenschappen die het belangrijkst zijn voor de ontwikkeling van de empathie van de arts. Deze eigenschappen nemen toe als deze al worden toegepast tijdens de opleiding. Met andere woorden empathie in de klinische setting stijgt als empathie al is toegepast tijdens de opleiding geneeskunde. Dit heeft dus belangrijke implicaties voor de opleiding geneeskunde, betogen de auteurs.
Bron: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/medu.13398
